Ook opgenomen in de onlangs verschenen verzameling van 51 Vysotski-chansons alias (zoals ze ook wel heten in Rusland) auteursliederen, onder de titel Instructies voorafgaand aan een buitenlandse reis. (Vertalingen zijn een buitenlandse reis voor de vertaalde originelen.) Het Liedje over mangoesten werd door Vysotski op concerten ook wel geïntroduceerd als Kinderliedje over mangoesten, vandaar dat een plek in de Simpel Is-rubriek hier niet misstaat, ja zelfs uitermate passend is.

Het liedje, daterend uit 1971, is niet alleen letterlijk te begrijpen, als eco-voorloper, maar ook figuurlijk, als allegorie op de mens in het algemeen, die kennelijk niet buiten het kwaad en het gif kan en als de ondankbare hond en vernielzuchtige gast op deze planeet die hij is altijd alles kapot, dood en slecht zal blijven maken. Arme mangoesten. Arme gifslangen. Arme wij, dat we zo zijn.
Het Liedje over mangoesten is bv. te beluisteren op YouTube hier. De Russische tekst staat o.a. hier. Bestelinformatie voor de Instructies voorafgaand aan een buitenlands reis is te bekomen bij de uitgever, Benerus, hier.

Fun fact: ‘In België eten meeuwen de oesters’ was oorspronkelijk, beter rijmend, ‘In Italië eten kraaien de langoesten’ maar de uitgever vond het jammer dat uitgerekend die ene keer dat zijn land in het oeuvre van Vysotski werd genoemd (België), dat in de Nederlandse vertaling verdonkeremaand werd. Je mag als vertaler ook wel eens naar anderen luisteren, als je het maar niet te vaak doet.

Liedje over mangoesten

‘Slangen, slangen,’ hoorde je ze klagen.
De mensen zeiden: ‘Wat moeten we ermee?’ –
gingen naar de mangoesten om te vragen:
helpen jullie ons uit de puree.

De mangoesten togen aan de arbeid,
met hun vrienden en familie erbij,
bejoegen de slangen overal en altijd,
nooit een dagje of uurtje maar vrij.

Het bevel voor iedere patrouille
in de pampa, de steppe en woestijn,
was de giftige slangen uit te roeien,
en de andere te laten wat ze zijn.

Hou je vast, want nu wordt het zielig:
de mensen zetten strikken voor ze klaar,
want ze hadden plotseling geniepig
de mangoesten voor schadelijk verklaard.

Mensen kwamen, samen met hun honden,
joegen op mangoesten op iedere manier.
De mangoesten vochten wat ze konden,
huilden: ‘Ben ik dan geen nuttig dier?’

Vervolgd, bejaagd en gebeten door de honden,
gegooid in een zak, gebroken ieder bot,
gek van pijn van de klemmen en de wonden,
gek ook van de wending van het lot.

De mangoesten snapten er niets van:
‘Waarom brengen ze ons naar de slacht?’
Een manke, oude mangoest wist er iets van,
en hij zei ze wat hij ervan dacht:

‘In België eten meeuwen de oesters,
voor mussen in China is rijst speculaas,
Maar in Australië aten de mangoesten
ook de nuttige slangen, helaas.’

Het is niet anders, al is het spijtig,
ze waren ooit nuttig, nu zijn ze verfoeid.
De mangoesten hebben iets te vlijtig
hier de adders, zo blijkt, uitgeroeid.

De mangoesten krijgen nu het hunne,
voor de mens, dat ondier, is het win-win.
Zonder gif blijkt de mens niet te kunnen,
en dus zonder slangen kan hij evenmin.

‘Slangen, slangen,’ hoorde je ze weer klagen.
De mensen zeiden: ‘Wat moeten we ermee?’ –
Ze gingen opnieuw naar de mangoesten om te vragen:
helpen jullie ons uit de puree.