Net uit: Vladimir Vysotski, 51 liedjes vernederlandst, zingbaar, leesbaar, grappig, diepzinnig, ingeleefd en uitgeleefd, simpel en vernuft. Instructies voorafgaand aan een buitenlandse reis heet het, naar een van de 51.

Ook opgenomen zijn twee chansons die de Sovjet-bard der barden op zijn ongeautoriseerde concerten wel eens als ‘kinderliedje’ aankondigde. En, uit 1973, het Liedje over de gekwetste tijd.
Drie jaar was Vysotski bezig met zijn liedjes voor de magistrale Alice in Wonderland-vertolking die in 1976 op een dubbel-elpee door Melodia werd uitgebracht (de voor-en achterkant staan hieronder).

Hij schreef er 27, waarvan er 25 op de plaat terechtkwamen, merendeels onder de betoverende muziek van Jevgeni Gevorgjan die de hele plaat zijn magische sfeer geeft. Luister zelf, bv. op YouTube, hier.

Maar de hele bewerking/enscenering van Oleg Gerasimov is buitengewoon geslaagd en naar mijn mening de enige vertaling-vertolking-bewerking die de unieke toon van het origineel weet te vangen. Het was de eerste langspeelplaat in de SU waarop Vysotski zijn composities speelde en met naam en toenaam werd vermeld, ondanks de beduchtheid van de autoriteiten voor alle teksten van Vysotski en hun ‘oncontroleerbare subtekst’.

Wie zoekt die vindt, ook in het aan Alice’ avontuur bij de tsjoeke-tsjoeke Hoedenmaker ontleende Liedje over de gekwetste tijd (de stilstaande tijd doet sterk denken aan het verstarde staatsapparaat). De hele elpee wemelt van de vervolgens gevleugeld geworden uitdrukkingen en wordt nog steeds door veel Russen als een kleinood gekoesterd.

Het liedje over de gekwetste tijd is los te beluisteren hier. Op de gedigitaliseerde elpee begint het op 1:12.30. De hele tekst van de Alisa-elpee is hier te vinden. De tekst los staat o.a. hier. Bestelinformatie voor de Instructies voorafgaand aan een buitenlandse reis is te bekomen bij de uitgever, Benerus, hier.

Liedje over de gekwetste tijd

Kom, lichten we een tipje van het doek,
het roodfluwelen doek dat hangt voor de coulissen –
dat was me nog een tijd, dat lang vervlogen vroeger,
zo kalm en rustig, gelijkmatig – kijk, Alisa!

Maar – niet goed hebben toen op de tijd gelet
        wie vrolijk was,
de tijd hebben toen achteruit gezet
        wie angstig was,
de tijd hebben toen extra aangepoot
        wie wakker was,
de tijd hebben toen nergens voor gedood
        wie vadsig was.

En in de wielen van de tijd
kwam de sleet – want alles slijt,
aan alles komt een einde door slijtage –
en toen stopte de gekwetste tijd,
de radertjes en slingers een ravage.

En om twaalf uur ’s nachts luidden er geen klokken,
en om twaalf uur overdag kwam er alweer niets van,
en kijk eens wat een tijd er toen is aangebroken,
zo druk en haastig, zenuwachtig – kijk, Alisa!

En – geschrokken kijken naar de wijzerplaat
        wie vrolijk was,
onmiddellijk aan het ziegezagen slaat
        wie angstig was,
hun grote altijd openstaande mondje sluit
        wie spraakzaam was,
gapend valt in slaap want het verhaal is uit
        wie vadsig was.

Dus smeer de wielen van de tijd,
want tijdloos duurt een eeuwigheid,
je ziet toch: hij heeft pijn van de slijtage.
Maak het weer goed met de gekwetste tijd,
en neem hem dan weer mee in je bagage.