Naar zulke stonden zijn we dus op weg
en streven jarenlang naar zulke stonden,
opeens is er een luisteraar gevonden —
en alle woorden hebben plots hun zeg.

Dan komt het zwijgen, dat lang verwachte,
komt als de nacht, van grote sterren wijd:
twee mensen groeien als in groene krachten
en deze tuin behoort niet tot de tijd.

En als zij beiden prompt daarna elkaar verlaten,
bij het eerste woord voelt ieder al zijn pijn.
Ze zullen lichtjes lachen en elkaar haast niet herkennen
maar ze zullen beiden groter zijn …

Noot van de vertaler

Het soms titelloos gepubliceerde ‘Begegnung’ is een van de mooiste gedichten over vriendschap in de Duitstalige literatuur. Rilke schreef de tekst in het dagboek dat hij bijhield in het Noord-Duitse kunstenaarsdorp Worpswede. In 1900 had hij er de schilders Paula Becker en Clara Westhoff leren kennen, twee vriendinnen die in zijn ogen allebei de combinatie belichaamden van kunstenaarschap (‘Schauen’) en onbevangen jeugdigheid (‘Sehnsucht’). Hij noemde hen ‘de witte meisjes’.

In zijn Worpsweder Tagebuch beschreef de dichter een van hun ontmoetingen: ‘Toen was ik in het lelieatelier. Er wachtte thee op me. Goede rijke gemeenschappelijkheid in spreken en zwijgen. Het werd op wonderlijke wijze avond; waarover de woorden gingen: over Tolstoi, over de dood van Georges Rodenbach en Hauptmanns stuk Friedensfest, over het leven en over de schoonheid in elk beleven, over kunnen sterven en willen sterven, over de eeuwigheid en waarom we ons met het eeuwige verwant voelen. Over zo veel dat verder gaat dan die ene stonde en over ons. Alles werd geheimzinnig. De klok sloeg een veel te groot uur en klonk heel luid tussen onze gesprekken door.’

Rilke werd verliefd en was ontredderd toen Paula zich met de landschapsschilder Otto Modersohn verloofde. Hij reisde zelfs bruusk uit Worpswede af. In 1901 trouwde hij, steeds bewust van de spanning tussen leven en artistiek werk, met Clara Westhoff, die hem datzelfde jaar een kind schonk. Met Paula Modersohn-Becker bleef hij ook na haar huwelijk bevriend. Zij stierf evenwel jong, in 1908, op 32-jarige leeftijd.