In de la waar
hopla’s lagen
lag een laagje
opgehoopt, toen
maar Hopla la
gedoopt.

Het plezier in de taal spat van dit kleinood af. Herzberg heeft ooit zelf de ‘hopla’ geïntroduceerd, een klein vier- of vijfregelig gedicht. In dit geval heeft het zes regels. Het woord ‘hopla’ wordt gebruikt om de aandacht te vestigen op wat je aan het doen bent. Je zet iets neer en zegt ‘hopla’. Soms is ‘hopla’ synoniem van de uitroep ‘oeps’, als er iets per ongeluk gebeurt. In de context van het gedicht spelen beide betekenissen mee. Het gedicht verschijnt – ‘hopla’ – ineens voor je neus, maar het wekt ook de schijn dat er – ‘oeps’ – per ongeluk allemaal extra betekenissen worden gegenereerd.
In een la (lade) liggen allemaal hopla’s (kleine gedichten) en vormen daar een laagje met opgehoopte gedichten. Een la is een lade, waarin je spullen kunt stoppen, maar de twee opeenvolgende letters ‘la’ zitten ook in het woord ‘hopla’ en in de woorden ‘lagen’, ‘lag’ en ‘laagje’, waardoor je een opeenstapeling krijgt van allemaal ‘la’tjes’. Die opeenstapeling past qua betekenis bij het woord ‘opgehoopt’. Daar blijft het niet bij, omdat je in het woord ‘opgehoopt’ ook nog een soort uitgerekte ‘hop’ herkent. Hierdoor gaan – schijnbaar per ongeluk – vorm en betekenis van de taal een verbinding aan die een humoristisch effect heeft.
De komische uitsmijter in dit kleine gedicht is ‘Hopla la’. Als er allemaal hopla’s in een la liggen, kun je deze la noemen naar de inhoud ervan, zoals je bijvoorbeeld ook een besteklade hebt. Doordat je nu twee keer ‘la’ achter elkaar krijgt, komt er – behalve een nieuwe ophoping van de letters ‘la’ – wederom een betekenis bij, namelijk van ‘la la’, dat de associatie met een vrolijk liedje oproept. Deze vrolijke noot past precies bij wat er allemaal in dit ludieke ‘taalbommetje’ plaatsvindt.

Judith Herzberg
100% hopla’s
Uitgeverij De Harmonie
ISBN 9789463361347