EI 175: Runa Svetlikova – The big rewind – revisited
Elk moment is mogelijk het moment waarop wij de uiterste grens
bereiken, waarop wij niet verder uit elkaar drijven maar in alle stilte
imploderen in ruimte en tijd; the big rewind.
Wolkenkrabbers klimmen niet meer maar worden steen per steen
ontbouwd door verouderende kranen snelwegen worden karrenwegen
worden modderige paadjes blijken niet meer te bestaan
het strottenhoofd dat midden in een zin weer zakt wordt grom
de wijkende kaak het verbijsterend terugvallen op vier ledematen
op weg naar het werk, een versneld terugspoelen waarbij vacht en veer
devolueren tot schub, de aarde koelt af, warmt op, gigantische insecten
strijken neer op obsceen buitenmaatse bloemen vulkanen ontbarsten
continenten snellen op elkaar toe. Er zijn geen getuigen van
deze schaamtevolle terugtocht naar de oersoep: voortplanting
blijkt niet meer dan een eenzijdig splitsen naar vroeger
planeten en sterren zijn simpelweg verstrooide massa
wij vallen allemaal terug dezelfde knal in. Er is alleen begin-
____
Dit gedicht doet denken aan het bekende gedicht van Jan Hanlo waarin hij het leven als een omgekeerde film afdraait:
Wij komen ter wereld, met rouw, uit de graven;
met rouw die gepast is, omdat wij nog dood zijn.
Ons lichaam ontstond uit de grond en uit planten,
om eens te bereiken een veilige haven.
Hanlo laat zien dat het leven zo mooier is. Svetlikova spreekt van een ‘schaamtevolle terugtocht naar de oersoep’. Het eindigt bij het begin, maar het blijft zinloos en absurd.
Het spannende is, volgens het gedicht, dat we op elk moment de uiterste grens kunnen bereiken. Kosmologen zullen dat tegenspreken.
De tweede strofe laat zien hoe snel het gaat door de ‘verouderende kranen’ en de opsomming van ‘snelwegen’, ‘karrenwegen’, ‘modderige paadjes’.
En dan, zelfs ‘midden in een zin’ keert de mens terug in vroegere stadia: het ‘strottenhoofd’ zakt, ‘woord wordt grom’, we lopen op vier poten. Van ‘vacht en veer’ ‘tot schub’: zoogdier, vogel, reptiel.
En dan gaat het hard: ‘continenten snellen op elkaar toe’. The big rewind.
____
Deze zachte witte kamer
Runa Svetlikova
Uitgeverij Marmer
ISBN 9789460682223