Langzaam, simultaan met allerlei wijzigingen die bleven gebeuren om hem heen – ze gaven hem het gevoel onder een enorm, voortdurend in beweging zijnd, half vloeibaar gebergte te vertoeven – begon de timmerman er uit hoofde van zijn stiel een zekere niet meer op ontzetting maar op echte nieuwsgierigheid gebaseerde belangstelling voor te krijgen. Wat zich voltrok wekte bij hem, toen de vloeibare fase grotendeels achter de rug was niet zozeer meer de indruk van een ‘groei’ – die immers zonder plan of overleg en totaal blind ageerde en die hij daarom verfoeide en slechts in zijn angst te baat genomen had – als wel van een volgens een bepaald schema en in nauwkeurig van elkaar
afgebakende en toch soepel ineengrijpende etappes uitgevoerd bouw-werk.
Zijn eerst nog aarzelende verbaasde belangstelling verkeerde spoedig in werkelijke geestdrift, die overigens hoegenaamd niets te maken had met het objekt waaraan gebouwd werd – zonder dat er een arbeider, architekt of opzichter aan te pas kwam.
De pastoorsvogel liet zijn kassei geen ogenblik in de steek, gebruikte hem afwisselend als hoofdkussen en als preeksteen, soms viel hij ervoor op de knieën en kuste de steen, die van zijn overvloedig zegenend mondvocht snel donkerder van kleur werd en ging glanzen als een gelige halfedelsteen. Deze kaäba was het enige waaraan hij een groeiende aandacht besteedde van al datgene wat hem zo tumultueus omgaf en dat blijkbaar voor zijn sterk gekrompen bevattingsvermogen veel te groot en te ruim was. De rest ontging de pastoorsvogel praktisch radikaal.
Scherpende, wiens oog – een timmermansoog, van spreekwoordelijke preciesheid, hij had vroeger winkelhaak noch schietlood nodig gehad – veel meer op de praktijk, op het konkrete hier en nu gericht was, volgde de veranderingen die plaatsgrepen van uur tot uur en noteerde ze stipt in een denkbeeldige agenda. Hij had daar dagwerk aan. Snachts bij het steeds helderder wordend licht van de maan kerfde hij in het blanke eikehout der balken. Voor slapen bleef amper tijd over. Slechts af en toe deed hij verveeld en zonder het eigenlijk nodig te hebben, meer uit gewoonte, een tukje. Zijn schaarse koude droomflarden bestonden uit ranselpartijen op horden kinderen in de gezegende leeftijd van een jaar of dertien, veertien.
Hij had zichzelf bevorderd tot opzichter over de bouw en volgde die de hele dag met de grootste nauwkeurigheid, waarbij het hem slechts speet dat hij niet over ladders en stellages beschikte die hem in staat zouden gesteld hebben ook bovenin de kolossale stolp rond te neuzen. Hij moest zich tevreden stellen met kontrole vanaf de grond. De preeksteen als uitgangspunt nemend stapte hij in de vier windrichtingen de afstand af naar de wanden van zijn verblijf. Ze bleken identiek, iets meer dan
honderd voet elk. Het schietlood in zijn hersens bevestigde hij aan de hoogste punten der wanden, om te konstateren dat ze, ofschoon ruw van oppervlak, vol uitsteeksels, barsten en kieren, volmaakt in het lood stonden. In gedachten een meters- en meterslang polyester maatlint ontrollend ging hij ettelijke malen per dag de hoogte van de muren na en stelde zo de vorderingen vast die gemaakt werden. Welke hem goedkeurend knikken deden en de ogen, voorzover mogelijk, tot spleten vernauwen. Hij kreeg, alhoewel van nature verzot op aanpakken en bezigheden van meer organisatorische aard eigenlijk minachtend,
plezier in zijn werk. Klemde de grootste winkelhaak die hij bezat in hoeken, die mooi haaks bleken, berekende de zuiverheid der symmetrie in de hoge spitsboogvensters waaraan gewerkt werd en liet vanuit diverse opstellingen zijn blik gaan over het geheel, dat geen enkele fout vertoonde in zijn basisstruktuur.

—-
Lees het volledige hoofdstuk online op dbnl.