Gepubliceerd op: woensdag 3 september 2014

Polemiek Peeters Pieterse

20140902_shotgunCarel Peeters schreef in Vrij Nederland het artikel ‘Waarom jij, lezer, echt geen lege huls bent’. Hij bespreekt daarin ‘Uitwegen’, het nieuwe nummer van literair tijdschrift nY en richt zijn pijlen vooral op Saskia Pieterse. De conclusie van zijn repliek luidt als volgt.

Saskia Pieterse wil dat de geëmancipeerde lezer iets te zeggen krijgt over de verbeeldingswereld van de schrijver. In hoeverre de schrijver geëngageerd is, dat wil die lezer mee bepalen. Dat leidt dus tot ideologische en tendentieuze romans. Volgens Pieterse bevindt ‘de roman’ zich nu in een ‘monologisch isolement’. Dat is een formule afkomstig uit het woordenboek van een politbureau. Uit dat isolement kan de roman alleen komen als hij voortaan wordt geschreven op dialogische en ideologische bestelling: ‘Een roman met als hoofdpersoon een ontwikkelde emigrant uit Ghana en een blanke schoft in secundaire positie, graag’.

Saskia Pieterse schreef op de website van Vlaams-Nederlands Huis deBuren haar dupliek in de vorm van een ‘Open brief aan Carel Peeters’.

Peeters vindt dat een lezer zich moet oefenen in de ‘suspension of opinion’; ik constateer dat Nederlandse critici hun opinion zolang suspenden dat ze er niet meer aan toekomen deze, op het moment dat de zaken echt op scherp komen te staan, op te schrijven. Het is Peeters ontgaan, maar ik houd geen pleidooi voor méér politieke engagement in de roman, maar minder. Althans, minder politiek engagement van het soort dat nu tot succes leidt in de literaire kritiek. Ik verlang naar een roman waarin áls er dan zo nodig personages in moeten voorkomen met een migratieverleden, ze meer mogen zijn dan een vehikel van de boodschap: ‘let op, lezer, hier komt de maatschappelijke thematiek!’.

Carel Peeters publiceert binnenkort zijn tripliek op de website van deBuren. Discussieert u in de tussentijd al mee? Onder de reageerders op dit artikel verloot deBuren vijf exemplaren van nY! Kom vooral ook naar de debatavond op 16 oktober waarop het themanummer centraal staat. Met: Hans Demeyer, Maarten van der Graaff, Matthijs de Ridder, Frank Vande Veire en Kila van der Starre.

Over de auteur

- is literatuurwetenschapper, criticus en dichter. Hij is adjunct-directeur van Vlaams-Nederlands Huis deBuren en kernredactielid van literair tijdschrift DW B.