‘De muntslag in het bouwwerk der stem’
uit Sinds dauw de dag, Hugues C. Pernath

Het galmt. Er wordt geslagen. Wat wordt er gemunt? Het staat er niet, maar de eerste associaties neigt naar een woord of een uitdrukking. Er wordt een woord, een zin, een regel, gemunt, zoals je kunt verwachten in het bouwwerk van de stem. Je hoort de tong klakken. Is het deze regel die gemunt wordt? Valt daad samen met resultaat? Het staat er niet. Er staat alleen hoe dat gaat, hoe dat klinkt.
Twee woorden van twee lettergrepen die elkaars ritme echoën, ‘muntslag’, ‘bouwwerk’, ze hebben nog geen letter gemeen. Een zwaar ritme, afgerond met het resolute ‘der stem’, eindigend op de m waarmee ‘muntslag’ begint.

Hugues C. Pernath munt geen lichtvoetige woorden. Hij is een strenge dichter, een steile dichter. Het beeld is nadrukkelijk mechanisch. Taal geslagen uit metaal. Pernath heeft geen natuurlijkheid. Er is niets vanzelfsprekends aan zijn gedichten. Het munten van woorden is bij Pernath dan ook niet het spelen met flonkerende taalvondsten. Hij gebruikt bekende woorden alsof hij ze net gemunt heeft, hij geeft ze nieuw gewicht, een nieuwe plek waardoor ze vervreemd van het gemak waarmee we ze normaal gebruiken op de bladzij staan.
Wat is dat, dat ‘bouwwerk der stem’? Is het het gedicht? Poëzie als gesproken taal, als lichamelijke daad? Maar in het gedicht zijn de woorden al klaar. Waarom zou er dan nog een muntslag nodig zijn? Of is het bouwwerk der stem de dichter zelf? Dat is een bouwwerk waarin je zou verwachten dat gedichten gemunt worden.
Pernath was in hoge mate het bouwwerk van zijn stem. Hij was een autobiografisch dichter in de zin dat hij zichzelf schreef, dat hij zich vorm gaf door middel van zijn poëzie. Dat begon al met zijn naam, die een pseudoniem is. Je kunt een parallel zien met zijn kleding. Pernath was een dandy. Niet een joyeuze dandy die van fijne stoffen en mooie ontwerpen houdt, maar een dandy die de wereld alleen goed voorbereid en gestileerd tegemoet kan treden.
Chique kleren als pantser. Woorden van metaal. Bij weinig dichters gaat de kwetsbaarheid zo schrijnend gewapend.

Elke week onderzoekt Han van der Vegt hier de geschreven en ongeschreven regels van de Nederlandse poëzie.