Gepubliceerd op: woensdag 19 oktober 2011

Lieber Joseph Roth!

Benno Barnard schreef een brief aan zijn idool, Joseph Roth:

“Een dichter beweerde dat grote schrijvers na hun dood veranderen in hun bewonderaars. Misschien heb ik zo ontdekt wie ik werkelijk ben: een stukje van jou. In elk geval leef je voort bij mijn uitgeverij, Atlas, die al je romans en een keuze uit je journalistieke werk publiceert.

Het is onvermijdelijk dat ik hier op jouw stokpaard uitrijd: dat betreurde keizerrijk- koninkrijk van je. Ik ben ervan overtuigd dat Oostenrijk-Hongarije het eerder aan zijn omgangsvormen dan aan zijn leger te danken had dat het 1918 überhaupt haalde. Die omgangsvormen strekten zich dan ook tot de politiek uit. Ze hielden bijvoorbeeld in dat iedereen onderwijs kon genieten in zijn eigen taal, van het Sloveens tot het Jiddisch. Maar tegen wie zeg ik het.

Omgangsvormen, vormen tout court, zijn nu precies datgene wat mijn moeder had meegenomen uit haar verdwenen jeugd. Ik ben vanuit een modern perspectief zo verschrikkelijk ouderwets opgevoed! Ik erfde een levenswijze van haar, een kleine, handzame, praktische, alledaagse ethiek, zoals zij die weer had geërfd uit de negentiende eeuw. Daardoor sta ik veel dichter bij je dan de meeste van mijn tijdgenoten.”

Lees de brief op Knack.

Over Joseph Roth verscheen een indringend essay in The Australian (zie dit bericht)

Bij de herdenking van de zeventigste sterfdag van Joseph Roth, in 2009 schreef Geert Mak:

“Is het toevallig dat ook nu nog zoveel journalisten lid zijn van het Joseph Roth genootschap? Bepaald niet. De treurige omstandigheden rondom het sterven van Joseph Roth zouden voedsel kunnen gevel aan allerlei romantische veronderstellingen over onze held.  Hoe arm hij was. Hoe onbegrepen door zijn tijdgenoten. Een soort Vincent van Gogh van de journalistiek, zoiets.
Dat idee moeten we snel uit ons hoofd zetten. Joseph Roth was een ongekend goede journalist, zijn journalistieke werk hoort bij de kern van zijn oevre en ook zijn literaire werk is ervan doortrokken. En zo werd hij ook gezien, ook in zijn tijd, ook in zijn wereld. Hij had alleen, en nu druk ik me elegant uit, een levensstijl die nóg meer kostte dan hij in huis had, zowel financieel als fysiek. Toen hij, drie jaar voor zijn dood, op 12 juni 1936 in de Amsterdamse boekhandel Allert de Lange een voordracht hield onder de titel ‘Glauben und Vortschritt’ zaten er, typisch voor Roth, twintig journalisten in de zaal, maar de waterkan moest, ook typisch voor Roth, niet met water worden gevuld maar met jenever. ” (De dichter op de locomotief‘  Geert Mak)

Over de auteur

Displaying 2 Comments
Have Your Say
  1. Dank, waarde Jan voor deze verwijzingen