Gepubliceerd op: vrijdag 15 april 2011

‘Literatuur en de publieke ruimte’ – Kevin Abillis

In de derde en laatste aflevering van zijn sterke essay-reeks  Literatuur en de publieke ruimte citeert Kevin Abillis uit een essay – “Lezing over poëzie” – van Hugo Claus:

‘Tussen het dialect van de man in de straat, met wie ik converseer, en mijn woorden is een te grote afstand geraakt. Het zou zelfbedrog zijn te doen alsof alles nog als vroeger was; gedichten ontstaan niet meer als gebeden, bezweringen, volksliedjes. Er is een domein vrijgemaakt, ijl misschien en arm aan collectieve zuurstof, waar de hedendaagse dichter verplicht is te verwijlen en dat is niet meer het domein van het kerstlied en de volksdans. De dichter werd naar dit domein gedreven als de chemicus naar zijn laboratorium. Pas wanneer dan, zoals bij chemische proeven, reacties tot resultaten leiden, worden deze laatste aan de betrokken instanties overgeleverd.’(9)

Kevin Absillis vervolgt:

Van een euforische bevrijding van de letterkundige schiet maar weinig over in deze analyse, die andermaal van een ongewone luciditeit getuigt. Veeleer is hier sprake van een opgelegde verbanning: de dichter wordt gedreven naar een apart domein waar hij verplicht is te verwijlen. En vanuit dit ijle ballingsoord is het al even lastig ademen als communiceren. Over het allengs moeilijker wordende gesprek tussen dichter en publiek wilde Claus in dit essay weinig meer lossen. Hij beperkte zich tot de opmerking dat ‘de fout misschien wel eens, eerder dan bij de dichter, zou kunnen liggen bij een onaandachtige, afgestompte en onwetende lezer’. ‘Al te gauw’, vervolgt hij, ‘wordt aangenomen dat een gedicht onmiddellijk zijn weg zou moeten vinden in het hart en de ziel van de lezer als een heet mes in boter. Dat doet een goed gedicht niet zolang de lezer niet op de hoogte is van het gedicht, en daarvoor is er onmiddellijke ontroerbaarheid nodig vanwege de lezer, zeker, maar ook kennis en aandacht en een ontroerbaarheid van een zeker allooi.’ “

Lees het volledige essay van Absillis (met veel bijhorende internetlinks) op De Leeswolf.

Over de auteur