Gepubliceerd op: dinsdag 26 februari 2019

Gerrit Komrij – Op de planken

 

In deze serie bespreek ik korte poëziefragmenten op onorthodoxe wijze. Vandaag nemen we de volgende regels van Gerrit Komrij onder de loep:

Zo stond Zizi die avond voor de spiegel
En zag de holle gaten in haar buik.
Waarna zij zich, met hitsig heupgewiegel,
Bevredigde met haar jeneverkruik.

Ze zijn afkomstig uit het gedicht Op de planken dat u hier in zijn geheel kunt lezen. De context is meteen duidelijk: Zizi is een oudere actrice, een ‘tragédienne’, die zichzelf hier in de spiegel observeert. We komen de naam Zizi Maelstrom op het internet alleen tegen in de film Tod am Steuer uit 1971. We kunnen ons een (te) levendige voorstelling maken van de scène die hier wordt beschreven. Zizi is vel over been, haar huid vormt ‘holle gaten’. Waarom dit pleonasme, in plaats van het bravere ‘ronde gaten’? Helaas kunnen we het Gerrit niet meer vragen.

Woorden als ‘heupgewiegel’ konden alleen door Komrij worden bedacht en opgeschreven in dit verband. Vergeleken met zo’n woord komt ons porno boers en oninteressant voor. Wat voor beweging zou het precies zijn? Zoiets als het loopje van Wammes Waggel? Of het wappere waar VVD-coryfee Hans Wiegel het over heeft? Ik zie zelf een gepriegel voor me, een verwoede poging om oude tijden te doen herleven, die gezegend waren met meer libido.

De tragédienne draagt haar eigen jeneverkruik op zak, daarvoor hoeft ze dus niet tussen de voorstellingen door naar de slijter. Of de kruik vol is of leeg blijft hier in het midden, en het maakt ook geen verschil. Zelfbevrediging, staand, met een jeneverkruik, is je reinste acrobatiek. We mogen van een wonder spreken dat Zizi daarin is geslaagd.

Het menselijke drama laat zich soms beter uitdrukken in concrete regels over ons vlees dan in hoogdravende abstracties.

komrij

Over de auteur

- Nederlandstalige schrijver van poëzie, essays en satirische vertellingen. Geboren in 1979. Woont fysiek met vrouw en dochter in Seoul, Zuid-Korea en virtueel op creativechoice.org