Berlijn is een lelijke stad met fraaie resten. Dat noteerde Jaap Harten in Het verwoeste Berlijn, over een verpleegster die na het bombardement in het Volkspark op een granaat trapt die een deserterende soldaat had achtergelaten. De restanten van de vrouw zijn onherkenbaar, alleen haar horloge ligt ongeschonden in het gras. In de cult-roman De getatoeëerde Lorelei noemt de Haagse dichter Harten de stad ‘een puinlandschap onder rookzwammen’. Dat bleef er van over na de oorlog. Lees verder, over Frans Kellendonk, Cees Nooteboom en Oscar van den Boogaard, op De Revisor