‘Kunst creëert altijd, en doet dit altijd voor iedereen’ (Alain Badiou).

Aldus het motto van de boekpresentatie van Alain Badiou’s Inesthetiek: filosofie, kunst, politiek, samengesteld door Ernst van de Hemel en Joost de Bloois, vertaald door Joost Beerten en Ineke van der Burg, verschenen bij Octavo Publicaties. De presentatie vond plaats in de Appel arts centre te Amsterdam. Een vijftigtal geïnteresseerden had zich verzameld.

Wie het boek openslaat, ziet meteen dat naast vertalingen van teksten van de Franse filosoof, ook essays en interviews van en met andere denkers in de bundel zijn opgenomen. In die zin biedt Alain Badiou’s Inesthetiek meer dan een introductie op Badiou’s gedachtegoed, zoals Van den Hemel aangaf, en is het boek ook een toepassing van en kritische beschouwing op Badiou’s ideeën. Dat bleek ook uit de bijdragen van Vincent van Gerven Oei en Samuel Vriezen die Badiou’s filosofie koppelden aan actuele (eigen) kunstpraktijken.

Waarom Alain Badiou vandaag?

De Bloois antwoordde dat Badiou in de jaren 60 zeer actief was in linkse groeperingen, in de UCFml bijvoorbeeld. In de jaren 70 en 80, toen het postmodernisme en poststructuralisme postvatten, verdween hij op de achtergrond. Dat is niet gek, legde De Bloois uit, wanneer je bedenkt dat Badiou in die tijd Plato de grootste filosoof aller tijden verklaarde en begrippen als waarheid en universalisme een nieuw leven probeerde in te blazen. In de jaren 90, toen de ideologie dood werd verklaard en het postmodernisme tot in de mainstream was doorgevoerd, dook Badiou opeens weer op. Zijn filosofische gedachtegoed kreeg een nieuwe betekenis en werd de filosofie weer binnengehaald.

Maar wat hebben we vandaag aan de ideeën van Badiou?

[I]n Nederland woedt het debat over de politieke betekenis van hedendaagse kunst in alle hevigheid, hier en daar geholpen door het kabinetsbeleid. De vraag naar wat die politieke betekenis precies inhoudt blijkt echter allerminst een eenduidig antwoord te krijgen. Enerzijds worden oude bekenden van stal gehaald, zoals het beroep op de ‘autonomie’ van de kunst. Anderzijds, wordt de kunst ingezet als directe interventie in de politieke praktijk. De Franse filosoof Alain Badiou biedt een interessante uitweg uit de impasses en clichés die het debat vandaag bepalen. Badiou’s pleidooi voor een nieuwe radicaal-emancipatoire politiek – voor een nieuwe idee van het communisme –  biedt de mogelijkheid om op een nieuwe manier na te denken over de verhouding tussen kunst en politiek. Dat politiek het onderwerp van de kunst kan zijn, wisten we al, maar kan de kunst ook onderwerp van de politiek zijn: kan het kunstwerk een nieuwe, radicaal egalitair politiek subject zijn? Die vraagt staat centraal in Badiou’s denken over kunst.

Kan het kunstwerk een egalitair politiek subject worden? Kan de kunst ingezet worden tegen de futloosheid van de politiek? In hoeverre biedt Badiou’s visie op kunst een opening om huidige trends die de kunst irrelevant lijken te maken tegen gaan, zoals de vermarkting van kunst? Naar aanleiding van het verschijnen van Alain Badiou’s Inesthetiek, gaan aanstaande vrijdag 19 oktober in Perdu drie sprekers in op dit soort vragen– filosoof Jaïr Stranders, dichter Marc Kregting en beeldend kunstenaar Jack Sechbars. Voor meer over dit evenement, zie de agenda van Perdu. Komt allen, want Perdu creëert net als kunst altijd voor iedereen.