Een kennismaking met het werk van Luc Fierens

Zoals te bekijken in de catalogus On the road / Sulla strada – uitgegeven bij U-MAN Contemporary / Art / Space / Project

Het werk van Luc Fierens is, en dat is een zacht understatement, moeilijk in een hokje te plaatsen. Meestal worden zijn collages benoemd als visuele poëzie, maar die staat dan toch ver van de visuele poëzie van pakweg Mallarmé, Van Ostaijen of Renaat Ramon. Meer zelfs, wie Fierens’ collagewerk bekijkt, heeft soms meer het idee zich bij de autonome kunsten te bevinden dan in de literaire wereld. Fierens maakt collages, maar ook mail-art en andere afgeleiden van grafsch werk. Fierens’ werk heeft in die zin meer gemeen met de grafische kunst of met conceptueler werk, zoals dat van (niet toevallig ook een dichter) Paul De Vree of Jef Geys, en wordt dan ook druk gecollectionneerd door hedendaagse kunstgalerijen.

Wellicht door die autenticiteit heeft Fierens’ werk een sterke status verworven in zowel de literaire wereld als die van de beeldende kunst. Zo blijkt ook uit zijn aanwezigheid als artist-in-residence in de U-MAN space in Venetië. Deze tentoonstelling was aanleiding om het boek, of de catalogus Sulla strada / On the road uit te brengen, een overzicht van zijn werk van 1984 en nu.

Fierens blijft echter een dichter, zo blijkt, die met weinig woorden en veel beelden betekenissen combineert tot boeiende constellaties. Daarom, voor de liefhebber, vijf collages uit de catalogus, vijf redenen om in zijn werk te duiken.

Word is a house

Mooi aan deze catalogus is dat de chronologische volgorde van de collages ook Fierens’ ontwikkeling als visueel dichter toont. Zoals Fierens zelf aangeeft, begon hij als een dichter die zijn gedichten met kleine collages illustreerde en evolueerde hij naar een beeldtaal waarin kleine tekstuele ingrepen op het samengestelde beeld ingrijpen. De catalogus begint dan ook met vroeg werk, zoals de collage ‘word is a house’. Hier neemt een bijna klassiek gedicht de vorm aan van een lichaam. In de tekst is bovendien ook Fierens’ interesse voor klank te lezen, met binnenrijm als ‘hole – holy’ , ‘the word – the world’.

Wir haben es nicht…

Vaak speelt Fierens’ werk duidelijk in op hedendaagse kunststromingen. Zijn gebruik van mail-art, het afbeelden van visuele poëzie op kaartjes en  postzegels verwijst duidelijk naar de Fluxusperiode. Knap is hier ook het spel dat Fierens speelt met de dialoog tussen het gefragmenteerde beeld en het totaalbeeld.

Alerte à la bombe

Hoewel Fierens’ werk steeds visueler wordt, is het toch ook frappant hoe het klankspel, de referentie naar klankpoëzie, een belangrijk element blijft. In ‘Alerte à la bombe’ wordt een stuk landkaart omringd door vaak subtiele verwijzingen naar de ‘e’-klank. Waar bovenaan de mondstand bij de ‘e’ wordt aangegeven, wordt in de Franse tekst de ‘e’ subtiel dominant als die wordt voorgelezen.

Connect

Soms kan Fierens met een eenvoudig silhouet en een goed gekozen titel krachtige beelden creëren. Wat er te lezen is aan tekst, maakt de kijker nieuwsgierig, maar laat gelukkig veel open.

Tolérance extrême

Doorheen de catalogus ziet men Fierens evolueren naar een taal waarin de beelden domineren en de tekst steeds minder aanwezig wordt. In sommige collages is de tekst slechts een bijschrift dat in dialoog gaat met het beeld en een spanningsvol betekenisveld doet ontstaan.

Ook wordt echter steeds duidelijker hoe bedreven Fierens is in het met eenvoudige middelen creëren van krachtige beelden. Beelden die in eerste instantie vooral pakkend zijn, maar die de kijker ook makkelijk meeslepen in een veld van betekenissen.

Meer over Luc Fierens: http://www.vansebroeck.be/fierens-mailart/WELCOME.html