Psychoanalyse werkt als poëzie
Psychoanalyst en schrijver Adam Phillips op het TLS blog:
“Psychoanalysis is closer to poetry than it is to science, he said: people undergoing analysis, like poets, are attempting to be as articulate as possible about the things that matter most to them, and it is often during that attempt that they discover what they think and feel.”
Zoiets heeft Frank Koenegracht ook gezegd: ‘De psychoanalyse is de poezie onder de geesteswetenschappen.’ Of iets ‘in die geest’. Of, nee: ‘De psychoanalyse is de poezie van de geneeskunde.’ Nu ja, psychoanalyse is de poezie, in ieder geval.
mooie aanvulling Willem. Dank
Terwijl Rutger Kopland, en zijn evenbeeld psychiater R.H. van den Hoofdakker, in Twee Ambachten (2003) betoogt dat psychiatrie en poëzie weliswaar twee verschillende grootheden zijn, maar als raakvlak de empathie hebben.
Arnon Grunberg kwam daar op terug in zijn lezing tijdens het Kopland symposium aan de universiteit van Utrecht 11 november jl. Grunberg wilde het niet over de poëzie hebben, maar over Van den Hoofdakkers psychiatrische essays. En stelde dat die empathie even neutraal was als de toegediende farmaceutica.
Neutrale empathie, dat begrijp ik niet. Ik krijg dat niet helder. Ik had een leraar die bij wijze van spreken altijd zei: geef eens een voorbeeld. En daarna zei hij: geef eens een voorbeeld van het omgekeerde. Hij was een Mulischlezer, zoveel is zeker, en als hij het niet was, dan had hij het beslist moeten wezen. Wat ik wou zeggen: niet-neutrale empathie, wat moet dat voorstellen? Het klinkt in ieder geval eng.
Het is niet mijn stelling, maar die van Grunberg. Het geven van een voorbeeld is dus aan hem. Maar ik zou me kunnen voorstellen dat hij zich van enige ironie bediende.